കാഠ്‌മണ്ഡു: നേപ്പാളിൽ രാജഭരണം പുനഃസ്ഥാപിക്കണമെന്ന ആവശ്യവുമായി നടന്ന കലാപം രാജവാഴ്ച അനുകൂലികൾക്കും സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കുമിടയിൽ സംഘർഷം രൂക്ഷമായതോടെ കാഠ്‌മണ്ഡുവിൽ രണ്ടുപേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു, 45 പേർക്ക് പരുക്ക് പറ്റി.

പ്രതിഷേധത്തിനിടെ നൂറുകണക്കിന് വാഹനങ്ങളും വീടുകളും ആക്രമിക്കപ്പെട്ടതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ. പ്രശ്നം കൂടുതല്‍ രൂക്ഷമായ സാഹചര്യത്തിൽ കാഠ്‌മണ്ഡുവിലും സമീപ പ്രദേശങ്ങളിലും കർഫ്യൂ പ്രഖ്യാപിച്ചിട്ടുണ്ട്.

നേപ്പാളിലെ രാഷ്ട്രീയ സംഘർഷത്തിന്റെ ചരിത്രം: രാജഭരണത്തിൽ നിന്ന് ജനാധിപത്യത്തിലേക്ക്

1990-ൽ, നീണ്ടകാലത്തെ അധികാരപരമായ വംശപരമ്പരയെ പിന്തുടർന്ന്, നേപ്പാൾ ഭരണഘടനാപരമായ രാജവാഴ്ചയിലേക്ക് മാറി. രാജാവ് ബീരേന്ദ്ര 30 വർഷമായി നിലനിന്നിരുന്ന രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെ നിരോധനം നീക്കി, പാർലമെന്റ് പ്രതിപക്ഷത്തിന് തുറന്നുകൊടുത്തു. എങ്കിലും, രാജാവ് അമിതമായ അധികാരങ്ങൾ നിലനിർത്തി, അതോടെ നേപ്പാളിൽ രാഷ്ട്രീയ അനിശ്ചിതത്വം ശക്തിപ്പെടുകയായിരുന്നു.

1996-ൽ, മാവോയിസ്റ്റുകൾ ഗറില്ലാ യുദ്ധം ആരംഭിച്ചു, ഭരണഘടനാപരമായ രാജവാഴ്ച നീക്കിയും മാവോയിസ്റ്റ് ഭരണസംവിധാനം സ്ഥാപിക്കുമെന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെയായിരുന്നു അവരുടെ പ്രസ്ഥാനം. പാർലമെന്റിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കപ്പെട്ട നേപ്പാൾ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി രാജവാഴ്ചയ്ക്കും ഔദ്യോഗിക പാർട്ടികൾക്കുമെതിരെ ആയുധമെടുത്തു. നിരവധി ചെറുപ്പക്കാർ തൊഴിലില്ലായ്മ, മോശം വിദ്യാഭ്യാസം, ദുരിതജീവിതം എന്നിവയെ തുടർന്ന് മാവോയിസ്റ്റ് ചേരിയിൽ ചേർന്നു.

കലാപം, ആക്രമണങ്ങൾ, അടിച്ചമർത്തൽ

മാവോയിസ്റ്റ് ശക്തിപ്രാപിച്ചതോടെ 13,000-ത്തിലധികം പേർ കൊല്ലപ്പെടുകയും, ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകൾ കുടിയിറക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. പോലീസ് സ്റ്റേഷനുകളും സർക്കാർ ഓഫീസുകളും ആക്രമിക്കുക, ഭൂവുടമകളെയും സംശയാസ്പദരായവരെയും ലക്ഷ്യമിടുക എന്നതായിരുന്നു അവരുടെ തന്ത്രം.

വിപരീതമായി, സൈന്യവും സർക്കാർ പിന്തുണയുള്ള കൂട്ടായ്മകളും ഗ്രാമീണരെ സംരക്ഷിക്കാൻ ജാഗ്രതാ ഗ്രൂപ്പുകൾ രൂപീകരിച്ചു, എന്നാൽ ഇവ പലപ്പോഴും കൂടുതൽ അക്രമങ്ങൾക്ക് വഴിതെളിച്ചു. മാവോയിസ്റ്റ് ആക്രമണങ്ങൾ വലിയ മേഖലകളിൽ വ്യാപിച്ചു, ബോംബാക്രമണങ്ങളും ടെലിഫോൺ, വൈദ്യുതി ബന്ധ വിച്ഛേദങ്ങളും വ്യാപകമായി.

2001: രാജകുടുംബത്തിലെ കൂട്ടക്കൊല

2001-ൽ, രാജകുടുംബത്തിലെ പത്ത് അംഗങ്ങൾ കൂട്ടക്കൊല ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവത്തിന് ശേഷം രാജാവ് ഗ്യാനേന്ദ്ര അധികാരത്തിലെത്തി, എന്നാൽ അക്രമങ്ങൾ തുടരുകയും രാജവാഴ്ചയ്ക്കുള്ള ജനപിന്തുണ കുറഞ്ഞു.

2005-ൽ, ഗ്യാനേന്ദ്ര പാർലമെന്റ് പിരിച്ചുവിട്ട് എല്ലാ എക്സിക്യൂട്ടീവ് അധികാരങ്ങളും ഏറ്റെടുത്തു. അക്രമം രൂക്ഷമായി; ആ വർഷം മാത്രം 2,000-ലധികം പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. മാവോയിസ്റ്റുകൾ 2005 സെപ്റ്റംബറിൽ ഏകപക്ഷീയമായി വെടിനിർത്തൽ പ്രഖ്യാപിച്ചെങ്കിലും, രാജകീയ സർക്കാർ അതിനെ നിരസിക്കുകയും ബലപ്രയോഗത്തിലൂടെ വിമതരെ തകർക്കുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു.

2006: ജനപ്രക്ഷോഭം, കർഫ്യൂ, രാജാവിന്റെ കീഴടങ്ങൽ

2006-ൽ, ഏഴ് പാർലമെന്ററി പാർട്ടികൾ (SPA) മാവോയിസ്റ്റുകൾക്ക് പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിക്കുകയും രാജാവ് ഗ്യാനേന്ദ്രയെ അധികാരത്തിൽ നിന്ന് നീക്കാനുള്ള സമരത്തിന് നേതൃത്വം നൽകുകയും ചെയ്തു. നിരവധി സമരങ്ങൾ, കർഫ്യൂ, ഭക്ഷ്യക്ഷാമം എന്നിവ ഉടലെടുത്തു.

അവസാനം, പതിനൊന്നുദിവസത്തെ വ്യാപക പ്രക്ഷോഭത്തിനൊടുവിൽ, രാജാവ് തന്റെ അധികാരം ഉപേക്ഷിക്കുവാൻ നിർബന്ധിതനായി. 2006 ഏപ്രിൽ 21-ന്, രാജ്യത്തിന്റെ പാർലമെന്റ് നാലു വർഷത്തിന് ശേഷം വീണ്ടും വിളിച്ചുകൂട്ടപ്പെടുകയും, രാജവാഴ്ചയുടെ അവസാനം അടയാളപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.

നേപ്പാൾ ഇപ്പോൾ ജനാധിപത്യ രാജ്യമാണെങ്കിലും, കാലങ്ങളായിട്ടുള്ള കലാപത്തിന്റെ ആഘാതങ്ങൾ ഇന്നും സജീവമാണ്.

 Protests demanding the restoration of monarchy turned violent in Nepal’s capital, leaving 2 dead and 45 injured in clashes between security forces and royalists. Several vehicles and houses were attacked. Authorities have imposed a curfew in Kathmandu and nearby areas to control the unrest.