ഇന്ത്യയുമായുള്ള അതിർത്തിയിലെ സംഘർഷങ്ങൾക്കും "ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂർ" പോലുള്ള സൈനിക നീക്കങ്ങൾക്കും പിന്നാലെ പാകിസ്ഥാന് സ്വന്തം മണ്ണിലും കനത്ത തിരിച്ചടിയാണ് നേരിടേണ്ടി വരുന്നത്. വർഷങ്ങളായി പാക് സൈന്യത്തിന് തലവേദന സൃഷ്ടിക്കുന്ന ബലൂചിസ്ഥാൻ ലിബറേഷൻ ആർമി (ബിഎൽഎ)യുടെ ശക്തി വർധിച്ചു വരുന്നതായാണ് റിപ്പോർട്ടുകൾ. കഴിഞ്ഞ ദിവസം രണ്ട് വ്യത്യസ്ത ആക്രമണങ്ങളിലായി 14 പാക് സൈനികരെയാണ് ബിഎൽഎ വധിച്ചത്. ഇത് പാകിസ്ഥാന്റെ തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യയായ ബലൂചിസ്ഥാനിലെ സ്ഥിതി കൂടുതൽ വഷളാക്കിയിരിക്കുകയാണ്. രാഷ്ട്രീയമായും സൈനികമായും സാമ്പത്തികമായും രാജ്യം നേരിടുന്ന ബഹുമുഖ പ്രതിസന്ധിയുടെ നേർക്കാഴ്ചയായി ഈ സംഭവം വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.

പാകിസ്ഥാനിലെ ഏറ്റവും വലിയ പ്രവിശ്യയാണ് ബലൂചിസ്ഥാൻ. പ്രകൃതിവാതകവും മറ്റ് അമൂല്യ ധാതുക്കളും എണ്ണയും കൊണ്ട് സമ്പന്നമായ ഈ ഭൂപ്രദേശം പക്ഷെ പതിറ്റാണ്ടുകളായി സംഘർഷഭരിതമാണ്. തങ്ങളുടെ വിഭവങ്ങൾ കേന്ദ്രസർക്കാർ ചൂഷണം ചെയ്യുകയാണെന്നും തങ്ങളെ അവഗണിക്കുകയാണെന്നുമാണ് ബലൂച് ജനതയുടെ പ്രധാന പരാതി. ഈ അസംതൃപ്തിയാണ് ബലൂച് വിഘടനവാദ പ്രസ്ഥാനങ്ങൾക്ക് വളവും വെള്ളവുമേകുന്നത്. ചൈന-പാകിസ്ഥാൻ സാമ്പത്തിക ഇടനാഴി (സിപിഇസി) പോലുള്ള വൻകിട പദ്ധതികൾക്കായി തങ്ങളുടെ വിഭവങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുമ്പോഴും അതിന്റെ ഗുണഫലങ്ങൾ തങ്ങൾക്ക് ലഭിക്കുന്നില്ലെന്ന് അവർ തുറന്നടിക്കുന്നു.

ബലൂചിസ്ഥാന്റെ സമ്പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം ലക്ഷ്യമിട്ട് പോരാടുന്ന സായുധ സംഘടനയാണ് ബിഎൽഎ. പാക് സൈനികരെയും സിപിഇസി അനുബന്ധ പദ്ധതികളെയും ഇവർ സ്ഥിരമായി ലക്ഷ്യമിടാറുണ്ട്. മെയ് 6-ന് ബോലൻ, കെച്ച് എന്നീ തന്ത്രപ്രധാന മേഖലകളിലുണ്ടായ ഇരട്ട സ്ഫോടനങ്ങളിലാണ് 14 സൈനികർക്ക് ജീവൻ നഷ്ടമായത്. പാക് സൈന്യത്തെ "കൂലിപ്പട്ടാളം" എന്നും ചൈനീസ് മൂലധനത്തിന്റെ തണലിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന "വാണിജ്യ സൈന്യം" എന്നുമാണ് ബിഎൽഎ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗത്തുനിന്നുള്ള ബാഹ്യസമ്മർദ്ദങ്ങൾക്കിടയിൽ, പാകിസ്ഥാന്റെ ആഭ്യന്തര സുരക്ഷാ ദൗർബല്യങ്ങൾ മുതലെടുത്ത് ഒരു അട്ടിമറിക്ക് ശ്രമിക്കുകയാണ് ബിഎൽഎ എന്നുവേണം കരുതാൻ.

ബലൂചിസ്ഥാനിലെ വർധിച്ചു വരുന്ന ആക്രമണങ്ങൾ പാക് സൈന്യത്തിന്റെ ശേഷിയെയും ആത്മവീര്യത്തെയും ചോദ്യം ചെയ്യുന്നതാണ്. ഈ വർഷം (2025) മാത്രം ബലൂചിസ്ഥാനിലും അയൽ പ്രവിശ്യയായ ഖൈബർ-പഖ്തൂൺഖ്വയിലുമായി 200-ൽ അധികം സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൊല്ലപ്പെട്ടതായാണ് കണക്കുകൾ. ചൈനയുടെ അഭിമാന പദ്ധതിയായ ബെൽറ്റ് ആൻഡ് റോഡ് ഇനിഷ്യേറ്റീവിന്റെ (ബിആർഐ) ഭാഗമായ സിപിഇസിയുടെ പ്രധാന കേന്ദ്രം കൂടിയാണ് ബലൂചിസ്ഥാൻ എന്നത് വിഷയത്തിന്റെ ഗൗരവം വർധിപ്പിക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയുമായുള്ള സംഘർഷം മൂർച്ഛിക്കുന്ന ഈ വേളയിൽ, ബലൂചിസ്ഥാനിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ പാകിസ്ഥാന്റെ സൈനിക ശ്രദ്ധയെ വിഭജിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ബലൂചിസ്ഥാൻ കലാപത്തിന് പിന്നിൽ ഇന്ത്യയാണെന്ന പതിവ് ആരോപണം പാകിസ്ഥാൻ ഉന്നയിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അത് ഇരുരാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള അകൽച്ച വർധിപ്പിക്കാനേ ഉപകരിക്കൂ.

ബലൂചിസ്ഥാനിലെ പ്രതിസന്ധി പാകിസ്ഥാന്റെ ആഭ്യന്തര ദൗർബല്യങ്ങളുടെയും ബാഹ്യസമ്മർദ്ദങ്ങളുടെയും ഫലമാണ്. ബിഎൽഎയുടെ ആക്രമണങ്ങൾ ഈ മേഖലയിലെ അസ്ഥിരത വർധിപ്പിക്കുക മാത്രമല്ല, ഇന്ത്യ, ചൈന, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, ഇറാൻ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളുമായുള്ള പാകിസ്ഥാന്റെ നയതന്ത്ര ബന്ധങ്ങളെയും സാരമായി ബാധിക്കും. ബലൂച് ജനതയുടെ ആശങ്കകൾക്ക് പരിഹാരം കാണുകയും സാമ്പത്തികവും സാമൂഹികവുമായ വികസനം ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്തില്ലെങ്കിൽ, ബലൂചിസ്ഥാൻ പാകിസ്ഥാന്റെ ഐക്യത്തിന് കനത്ത ഭീഷണിയായി തുടരും. ദക്ഷിണേഷ്യൻ ഭൂരാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ഭാവി നിർണയിക്കുന്നതിൽ ഈ പ്രതിസന്ധി നിർണായകമാകുമെന്നാണ് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത്.