ആലപ്പുഴ:“ഇല്ലാ... ഇല്ല... മരിക്കുന്നില്ല...” — കണ്ണീരോടെയും മുദ്രാവാക്യങ്ങളോടെയും രാജ്യം വിടപറഞ്ഞു കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ അമരനായ പോരാളിക്ക്. ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിൽ അവിസ്മരണീയമായ അടയാളം പതിപ്പിച്ച വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദന് യാത്രയാകുമ്പോൾ, കേരളം മുഴുവൻ ജ്ഞാപകങ്ങളിലും പ്രണമിച്ചുനിന്നു.

തോരാമഴയുടെ അകമ്പടിയിലും, ആറടി മണ്ണിലേക്ക് വിഎസ് പടിയിറങ്ങുമ്പോൾ അതായിരുന്നു ഓരോ ജനഹൃദയത്തിലും എക്കാലത്തേക്കുമുള്ള പിരിയൽ. പുന്നപ്ര-വയലാർ രക്തസാക്ഷികൾക്ക് അന്ത്യവിശ്രമം നൽകിയ ആ വിപ്ലവ ഭൂമിയിലാണ് വിഎസിന്റെ ദേഹവും ചിതയാകുന്നത് — ചരിത്രം ആഴമായി ശ്വാസംവലിച്ച ആ മണ്ണിൽ.

ആലപ്പുഴ ബീച്ച് റിക്രിയേഷൻ ഗ്രൗണ്ടിൽ പൊതുദർശനത്തിന് ശേഷം, റെഡ് വളണ്ടിയർമാർ അന്ത്യാഭിവാദ്യത്തോടെ വിഎസിന്റെ നിഷ്കളങ്കമായ ആത്മാവിനെ അവസാനമായി സ്വാഗതം ചെയ്തു. പൂർണ ഔദ്യോഗിക ബഹുമതികളോടെ പാർട്ടി പതാക പുതച്ച് കേരളം തന്റെ വലിയ പോരാളിയോട് അവസാനമായി വിടപറഞ്ഞു.

തിരുവനന്തപുരത്തുനിന്ന് ആരംഭിച്ച വിലാപയാത്ര, വഴിയോരങ്ങളിലാകെ തടിച്ചുകൂടിയ ആയിരക്കണക്കിന് ജനങ്ങളുടെ കണ്ണീരും മുദ്രാവാക്യങ്ങളും ഏറ്റുവാങ്ങി. “വിഎസ് അമരനാണ്”, “കണ്ണേ കരളേ വിഎസ്സേ” എന്ന മുദ്രാ വാക്യങ്ങൾ ആകാശത്തിൽ മുഴങ്ങിയപ്പോഴെല്ലാം ആകെ വികാര നിർഭരമായിരുന്ന അന്തരീക്ഷമായിരുന്നു.

മഴയും കാത്തിരിപ്പും മറികടന്ന്, പ്രായഭേദമന്യേ ആയിരങ്ങൾ എത്തിച്ചേർന്നത് ഒരു നോക്കുകണ്ട് വിടപറയാൻ. കണ്ണീർ അടർന്ന മുഖങ്ങളിലൂടെയും, വേദന മറച്ച നിലയിലും വിഎസിന് ഒരവസാന നമസ്കാരം അർപ്പിച്ച ആ നിമിഷങ്ങൾ ഒരു വിപ്ലവ നിമിഷമായി മാറി.

നിശ്ചയിച്ച സമയത്തേക്കാളും വൈകിയാണ് സംസ്കാരം നടന്നത് — പക്ഷേ ആ വൈകിയ നിമിഷങ്ങൾ പോലും വിഎസിന്റെ പ്രിയത്വത്തിന് തെളിവായി മാറി. ഓരോ കാത്തിരിപ്പിന്റെയും പിന്നിൽ അദ്ദേഹത്തോടുള്ള അതീവ സ്‌നേഹവും വല്ലാതെ പിടിച്ചുപറ്റിയ ഓർമ്മകളുമായിരുന്നു.

വിപ്ലവചിന്തയുടെ നടുവിൽ നിന്ന് വളർന്ന ഒരു ജീവിതം,
സമരപഥങ്ങളിൽ കരുതലോടെ നടന്നൊരു കാലം,
അസാധ്യങ്ങളെ കൃഷിയാക്കി പൊതു മനസ്സിലേക്ക് വിരലച്ചൂണ്ടിയ നേതാവ് — അതാണ് വിഎസ്.

ഒരു കാലഘട്ടമാണ് വിഎസ്, സമരമാണ് ആ ജീവിതം. രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിലെ ആ അധ്യായം എന്നും നിലനിൽക്കും. പ്രവർത്തകർ ഏറ്റ് പറയും പോലെ.. കണ്ണേ കരളേ വിഎസ്സേ…ജീവിക്കും നിങ്ങൾ ഞങ്ങളിലൂടെ… 

Veteran Communist leader and former Kerala Chief Minister VS Achuthanandan was laid to rest in Alappuzha with full state honours. Thousands braved the rain to pay their final respects as his mortal remains were taken in a massive procession from Thiruvananthapuram. His final resting place is in the revolutionary soil of Punnapra-Vayalar — where memories of historic battles still echo. The emotional farewell was filled with slogans, tears, and red flags waving high.