ന്യൂഡല്‍ഹി: ഉപരാഷ്ട്രപതിയായിരുന്ന ജഗ്ദീപ് ധന്‍കര്‍ കഴിഞ്ഞമാസം രാജിവെച്ചതിനെത്തുടര്‍ന്ന് രാജ്യത്ത് പുതിയ ഉപരാഷ്ട്രപതിയെ കണ്ടെത്താനുള്ള തെരഞ്ഞെടുപ്പ് തീയതി പ്രഖ്യാപിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ഈ മാസം ഏഴിനാണ് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജ്ഞാപനം ഇറങ്ങുക. അടുത്തമാസം ഒമ്പതിനാണ് വോട്ടെടുപ്പ്. അന്നു തന്നെ ഫലവും പ്രഖ്യാപിക്കും. ഈ മാസം 21 വരെ നാമനിര്‍ദേശ പത്രിക സമര്‍പ്പിക്കാം. 22ന് സൂക്ഷമ പരിശോധന. 25 ആണ് പത്രിക പിന്‍വലിക്കാനുള്ള അവസാന ദിവസം. ഏഴിന് ഔദ്യോഗിക വിജ്ഞാപനം പുറത്തിറങ്ങും.

ആരാകണം ധന്‍കറിന്റെ പിന്‍ഗാമിയെന്ന കാര്യത്തില്‍ സര്‍ക്കാറിനുള്ളില്‍ ചര്‍ച്ച തുടരുകയാണ്. പ്രതിരോധ മന്ത്രി രാജ്‌നാഥ് സിങ്, ജെ.ഡി.യു നേതാവും ബിഹാര്‍ മുഖ്യമന്ത്രിയുമായ നിതീഷ് കുമാര്‍, ജെ.ഡി.യു എം.പി ഹരിവംശ് നാരായണ്‍ സിങ്, ബി.ജെ.പി അധ്യക്ഷന്‍ ജെപി നദ്ദ തുടങ്ങിയ പേരുകള്‍ ഉയര്‍ന്നുവരുന്നുണ്ട്. പൊതുസമ്മതനായ സ്ഥാനാര്‍ഥിയെ നിര്‍ത്തി മത്സരം ഉറപ്പാക്കാന്‍ ഇന്‍ഡ്യ സഖ്യം ആലോചിക്കുന്നുണ്ട്.

ആര്‍ക്കെല്ലാം വോട്ട് ചെയ്യാം ?

ഭരണഘടനയുടെ ആര്‍ട്ടിക്കിള്‍ 66 (1) ആണ് ഉപരാഷ്ട്രപതി തെരഞ്ഞെടുപ്പിനെക്കുറിച്ച് പറയുന്നത്. ലോക്‌സഭയിലെയും രാജ്യസഭകളിലെയും അംഗങ്ങള്‍ അടങ്ങുന്ന ഇലക്ടറല്‍ കോളജാണ് ഉപരാഷ്ട്രപതിയെ തെരഞ്ഞെടുക്കാനായി വോട്ട് ചെയ്യുന്നത്. രാഷ്ട്രപതി നാമനിര്‍ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ട അംഗങ്ങള്‍ക്കും വോട്ട് ചെയ്യാന്‍ അര്‍ഹതയുണ്ട്. രഹസ്യ ബാലറ്റിലൂടെയാവും വോട്ടെടുപ്പ് നടക്കുക.
തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയ പ്രസിഡന്റിന് സമാനമാണെങ്കിലും ഇലക്ടറല്‍ കോളജ് വ്യത്യസ്തമാണ്. രാഷ്ട്രപതിയെ കണ്ടെത്താന്‍ സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലെ അംഗങ്ങള്‍ക്ക് വോട്ടാവകാശം ഉണ്ടെങ്കിലും ഉപരാഷ്ട്രപതിയുടെ കാര്യത്തില്‍ എം.പിമാര്‍ക്ക് മാത്രമാണ് പരിഗണന. രാഷ്ട്രപതി തെരഞ്ഞെടുപ്പില്‍ നാമനിര്‍ദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ട അംഗങ്ങള്‍ ഇലക്ടറല്‍ കോളജിന്റെ ഭാഗമല്ല. ഇലക്ടറല്‍ കോളജിലെ അംഗങ്ങള്‍ക്ക് പാര്‍ട്ടി വിപ്പും ബാധകമല്ല.

ജയിക്കാനാവശ്യമായ വോട്ട്

ഒഴിവുകളുള്ള സീറ്റുകള്‍ മാറ്റിനിര്‍ത്തിയാല്‍ നിലവില്‍ ഇരുസഭകളുടെയും ആകെ ശേഷി 786 ആണ്. പശ്ചിമബംഗാളിലെ ബസിര്‍ഹട്ട് ആണ് ലോക്‌സഭയില്‍ ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്ന ഏകസീറ്റ്. ജമ്മുകശ്മീരിലെ അഞ്ചും പഞ്ചാബിലെ ഒന്നും അടക്കം രാജ്യസഭയില്‍ ആറുസീറ്റുകളും ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നു. നിലവിലെ അംഗബലമനുസരിച്ച് എന്‍.ഡി.എക്ക് അവരുടെ സ്ഥാനാര്‍ത്ഥിയെ എളുപ്പത്തില്‍ തെരഞ്ഞെടുക്കാന്‍ കഴിയും. സ്ഥാനാര്‍ത്ഥിക്ക് വിജയിക്കാന്‍ 394 വോട്ടുകള്‍ ആവശ്യമാണ്. ലോക്‌സഭയില്‍ ഭരണകക്ഷിക്ക് 293 ഉം രാജ്യസഭയില്‍ 129 ഉം അംഗങ്ങള്‍ (ആകെ 422) എന്‍.ഡി.എക്കുണ്ട്.

മത്സരിക്കാന്‍ യോഗ്യത?

ഇന്ത്യന്‍ പൗരനായിരിക്കണം, 35 വയസ്സ് തികയണം, രാജ്യസഭാംഗമായിരിക്കണം, ലാഭകരമായ പദവിയും വഹിക്കരുത്,   നാമനിര്‍ദ്ദേശ പത്രിക കുറഞ്ഞത് 20 വോട്ടര്‍മാര്‍ നിര്‍ദ്ദേശകരായും 20 വോട്ടര്‍മാര്‍ പിന്തുണക്കാരായും വേണം എന്നിങ്ങനെയാണ് മത്സരിക്കാനുള്ള നിബന്ധന.

കാലാവധി

ഉപരാഷ്ട്രപതി അഞ്ച് വര്‍ഷത്തെ കാലാവധി വഹിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും കാലാവധി അവസാനിച്ചതിനുശേഷം പിന്‍ഗാമിയെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതുവരെ തുടരാം. ഒരു വ്യക്തിക്ക് ഉപരാഷ്ട്രപതിയായി എത്ര തവണയും പ്രവര്‍ത്തിക്കാം. അതിനാല്‍, ഒരു മുന്‍ ഉപരാഷ്ട്രപതിക്ക് വീണ്ടും മത്സരിക്കാവുന്നതാണ്. നിര്‍ദ്ദിഷ്ട പ്രക്രിയയിലൂടെ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടാല്‍ അവര്‍ക്ക് ഒന്നിലധികം തവണ സേവനമനുഷ്ഠിക്കാം. ഡോ. എസ്. രാധാകൃഷ്ണന്‍ (1952, 1962), ഡോ. ഹാമിദ് അന്‍സാരി (2007, 2017) എന്നിവര്‍ തുടര്‍ച്ചയായി രണ്ട് തവണ അധികാരമേറ്റിട്ടുണ്ട്.

രാഷ്ട്രപതിയുടെ പങ്ക് 

രാഷ്ട്രപതി കഴിഞ്ഞാല്‍ രണ്ടാമത്തെ ഉയര്‍ന്ന ഭരണഘടനാ പദവിയും രാഷ്ട്രപതിയുടെ പിന്തുടര്‍ച്ചാവകാശത്തില്‍ ആദ്യത്തേതുമാണ് ഉപരാഷ്ട്രപതിയുടെ ഓഫിസ്. 

The 17th vice presidential election will be held on September 9, the Election Commission of India (ECI) announced on Friday, days after Jagdeep Dhankhar's abrupt resignation on July 21. Know the election procedures to find the Vice President of India