കുറ്റ്യാടി: പണ്ഡിതനും ദീര്‍ഘകാലം കുളങ്ങരത്താഴ ജുമാമസ്ജിദ് മഹല്ല് കമ്മിറ്റിയുടെ ഉപാധ്യക്ഷനുമായിരുന്ന ഇല്ലത്ത് കുഞ്ഞബ്ദുല്ല മുസ്‌ലിയാരുടെ വിയോഗത്തോടെ നാടിനു നഷ്ടമായത് പൊതുസമ്മതനെ. നിരവധി തലമുറകള്‍ക്ക് മതവിജ്ഞാനം പകര്‍ന്നു നല്‍കിയ തികഞ്ഞ പണ്ഡിതനായ അദ്ദേഹത്തിന് കുറ്റ്യാടിയിലും പരിസര പ്രദേശങ്ങളിലുമായി നിരവധി ശിഷ്യഗണങ്ങളാണുള്ളത്. തളീക്കര ദാറുസ്സലാം മദ്‌റസ, കുളങ്ങരത്താഴ ഹയാത്തുല്‍ ഇസ്‌ലാം മദ്‌റസ, വിലാതപുരം നൂറുല്‍ ഇസ്‌ലാം മദ്‌റസ, പാലേരി ഹിദായത്തുല്‍ ഇസ്‌ലാം മദ്‌റസ, നിടുവാല്‍ മദ്‌റസ എന്നിവിടങ്ങളിലായി അദ്ദേഹം തന്റെ കര്‍മശേഷി വിനിയോഗിച്ചു. ഇതു കാരണം മത ജാതി ഭേദമില്ലാതെ നാട്ടുകാര്‍ക്കെല്ലാം പ്രിയപ്പെട്ടവനായിരുന്നു. പണ്ഡിത കുടുംബത്തില്‍ ജനിച്ച് ആര്‍ജിച്ചെടുത്ത വിജ്ഞാനം 53 വര്‍ഷത്തോളം വിദ്യാര്‍ഥികള്‍ക്ക് പകര്‍ന്നു നല്‍കാന്‍ കഴിഞ്ഞ സംതൃപ്തിയോടെയാണ് 93 വയസിലും ഊര്‍ജസ്വലനായി അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നത്. ഇല്ലത്ത് അന്ത്രുമാന്‍ മുസ്‌ലിയാര്‍, മകന്‍ കുഞ്ഞമ്മദ് മുസ്‌ലിയാര്‍ എന്നിവര്‍ക്ക് ശേഷം പണ്ഡിത ശ്രേണിയിലെ കണ്ണികളായിരുന്നു കുഞ്ഞബ്ദുല്ല മുസ്‌ലിയാരും സഹോദരന്‍ കായക്കൊടി അബ്ദുറഹിമാന്‍ മുസ്‌ലിയാരും.
പൗരാണിക പ്രൗഢി നിലനില്‍ക്കുന്ന കായക്കൊടി ജുമാ മസ്ജിദിലെ ഖതീബ് പദവി രണ്ട് നൂറ്റാണ്ടായി വഹിക്കുന്നത് ഈ കുടുംബമാണ്. കുറ്റ്യാടി, നിട്ടൂര്‍, നടുപ്പൊയില്‍, നടുവാല്‍ തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളിലെ ജുമാ മസ്ജിദുകളില്‍ 34 വര്‍ഷത്തോളം, ഖതീബായും സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. കപ്പല്‍ മാര്‍ഗം ഹജ്ജിന് പോയ അപൂര്‍വം ആളുകളില്‍ ഒരാള്‍ കൂടിയാണ്. 1989 കാലത്തിലായിരുന്നു യാത്രപോയത്. കായക്കൊടി പഞ്ചായത്തില്‍ മുസ്‌ലിംലീഗും സമസ്തയും കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതില്‍ പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ച വ്യക്തി കൂടിയാണ്. ഏറെക്കാലം കരണ്ടോട് ശാഖ മുസ്‌ലിം ലീഗിന്റെ പ്രസിഡന്റ് സ്ഥാനം വഹിച്ചു. സമസ്തയുടെയും പോഷകഘടങ്ങളുടെയും മേഖലയിലെ മിക്ക വേദികളിലും സജീവ സാന്നിധ്യവുമായിരുന്നു. നിലവില്‍ പുതുക്കിപ്പണിതുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന കുളങ്ങരത്താഴ ജുമാമസ്ജിദിന്റെ പൂര്‍ത്തീകരണം മറ്റാരേക്കാളും വേഗത്തിലാവണമെന്ന് ആഗ്രഹിച്ച കുഞ്ഞബ്ദുല്ല മുസ്‌ലിയാര്‍ പുതിയ മസ്ജിദില്‍ നിസ്‌കരിക്കാന്‍ പിന്നീട് താനുണ്ടാവുമോ എന്നുകരുതി കട്ടിലവെപ്പ് കര്‍മ്മദിവസം രണ്ടു റക്അത്ത് നിസ്‌കരിച്ച് തന്റെ ആഗ്രഹം സഫലീകരിച്ചത് നാട്ടുകാര്‍ കണ്ണീരോടെയാണ് ഓര്‍ത്തെടുക്കുന്നത്. വിയോഗ വാര്‍ത്തയറിഞ്ഞ് നാടിന്റെ നാനാതുറകളില്‍ നിന്നായി നിരവധി പേരാണ് മയ്യിത്ത് നിസ്‌കാരത്തിനും അന്തിമോപചാരമര്‍പ്പിക്കാനായി വീട്ടിലും എത്തിയത്. നാലു തവണകളായാണ് മയ്യിത്ത് നിസ്‌കരിച്ചത്.