പാകിസ്താനി ഖവാലി പാരമ്പര്യത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രമുഖചരിത്രപുരുഷരിലൊരാളാണ് ഹസ്‌റത് അസീസ് മിയാന്‍. കവിയും ഗായകനുമായിരുന്ന അദ്ദേഹം മീറത്തില്‍ ജനിച്ചു ലാഹോറിലേക്ക് കുടിയേറുകയും വിശ്രുതമായ ഗഞ്ച് ബക്ഷ് സൂഫിസരണിയില്‍ സംഗീതവും അറിവും അഭ്യസിക്കുകയും ചെയ്തു. അനേകദേശങ്ങളില്‍ അനുപമമായ രീതിയിലും, അനനുകരണീയമായ ഗാംഭീര്യത്തിലും ഖവാലികള്‍ അവതരിപ്പിച്ചിരുന്ന അസീസ് മിയാന്‍ കേരളീയര്‍ക്ക് വേണ്ടത്ര സുപരിചിതനല്ലാത്ത ഖവ്വാലി ഗായകരില്‍ പെടുന്നു. 2000 ഡിസംബറില്‍ ടെഹ്‌റാനില്‍ ഇറാന്‍ ഭരണകൂടത്തിന്റെ ക്ഷണം സ്വീകരിച്ചു പാടാനെത്തിയവേളയിലായിരുന്നു മരണം.

തന്റെ ഉറച്ചുഗംഭീരമായ ശബ്ദത്തില്‍, വിസ്മയിപ്പിക്കുന്ന പതിവു ശരീരഭാഷയില്‍, അസീസ് മിയാന്‍ പാടി അനശ്വരമാക്കിയ, താരതമ്യേന ജനകീയമല്ലാത്ത ഒരു ഖവാലിയാണ് ഇവിടെ മൊഴിമാറ്റിയിരിക്കുന്നത്. പല കവികളില്‍ നിന്നും സമൃദ്ധമായി ഉദ്ധരിക്കുകയും സ്വയംരചിച്ച വരികള്‍ ധാരാളമായി ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുമായിരുന്നു അസീസ് മിയാന്‍. മനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ വിഷാദഛായ നിറഞ്ഞ വശത്തെ സ്പര്‍ശിക്കുന്ന ദാര്ശനികഭാവമുള്ള കവിതയാണിവിടെ മിയാന്‍ പാടുന്നത്. ഗസലുകളെ ഖവാലിയുടെ ശൈലിയില്‍ അങ്ങേയറ്റം മൗലികതയോടെ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ശീലവും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. പ്രതിഭയുടെ അത്യുദാത്തമായ ധൂര്‍ത്തില്‍, ജനുസ്സുകളുടെ കുടുസ്സുകളെ കവച്ചുവെച്ചു കടന്നുപോകുന്ന അപാരതയായിരുന്നു അസീസ് മിയാന്റെ സംഗീതം. വിവര്‍ത്തനം ചെയ്യാവതല്ല സംഗീതമെന്നും അനുഗ്രഹീത ഗായകര്‍ വരികളൊന്നുമില്ലാതെ തന്നെ, വെറും ശബ്ദം കൊണ്ടുമാത്രം ശ്രോതാക്കളുടെ പറയപ്പെടാത്ത നിശ്ശബ്ദതകളെ വിവര്‍ത്തനം ചെയ്യുകയാണെന്നും അത്ഭുതത്തോടെയും വിനയത്തോടെയും നാമറിയുന്നു മിയാനെ കേള്‍ക്കുമ്പോള്‍.

മുജെ ആസ്മാനെ വാലെ

ഈ ലോകത്തെ മനുഷ്യര്‍,
വിചിത്രര്‍ മനുഷ്യര്‍..

യുക്തിയുടെ കാഠിന്യം മനുഷ്യരെ
ഇല്ലാതാക്കുന്നു,
പ്രേമത്തിന്റെ ദീനം മനുഷ്യരെ ഇല്ലാതാക്കുന്നു.
അവനന്‍ കാരണമാരും മരിച്ചുപോകുന്നില്ല
മറ്റാരെങ്കിലും കൊന്നിട്ടല്ലാതെ.

ആളുകള്‍ പറയുന്നത് നോക്കു;
പര്‍വതത്തില്‍ നിന്നൊഴുകിവരുമരുവികള്‍
എത്തേണ്ടിടമേതെന്നറിയാതെ അലയുന്നുവെന്ന്.
രാവും പകലും കാറ്റുവീശുന്നത്
സ്വന്തം പ്രണയിനി ദൂരെയെങ്ങോയുള്ളവര്‍ക്കു വേണ്ടിയെന്ന്.

എന്നെ ശിക്ഷിക്കാനൊരുങ്ങിയവരെന്നെ
ശിക്ഷിച്ചിട്ട്
എന്റെ യാതന കണ്ടുകരയുകയാണിപ്പോള്‍.
എന്റെ ആശയുടെ കഥ ആവര്‍ത്തിച്ചു പറഞ്ഞ്
അവരിരുന്നു വിതുമ്പുകയാണിപ്പോള്‍.

എനിക്കിനിയെന്താണ് വേണ്ടത് ?
ഹൃദയത്തില്‍ സ്‌നേഹത്തിന്റെ കഥകള്‍
മാത്രമുള്ളൊരാളുണ്ടോ എവിടെയെങ്കിലും?
അയാളോടെനിക്കെന്റെ കഥ പറഞ്ഞു കരയണം
സ്വന്തം കഥ അയാളെന്നോടും പറഞ്ഞുകരയട്ടെ.

ഞാന്‍ ദേശമില്ലാത്ത യാത്രികന്‍
എന്റെ പേരാണ് വിഷാദം.
എന്റെയെന്നു പറയാനില്ലൊരാളും
ഒരുതോളുപോലുമില്ലൊന്നു ചാഞ്ഞുകരയാന്‍.

മുന്നിലൂടെ കടന്നുപോയിട്ടും
എന്തിനീ സങ്കടമെന്തെന്നവര്‍ ചോദിച്ചില്ല.
ഇനിയിപ്പോള്‍ ഞാനില്ലാതാകുമ്പോള്‍
ദൂരെപ്പോയി കരയില്ലവരെന്തായാലും.

ഇതെന്റെതന്നെ വചനം
അനുഭവങ്ങള്‍ തന്ന പാഠം.
എന്നോട് പിണങ്ങിപ്പോയവരെ
വഴിയില്‍ വെച്ച് കണ്ടു പലപ്പോഴും.
അപ്പോഴൊക്കെ ഞാനവരെ
അണച്ചുപിടിച്ചു കരഞ്ഞു,
അവരെന്നെയും ചേര്‍ത്തണച്ചുകരഞ്ഞു.

ഈ ലോകത്തെ മനുഷ്യര്‍,
വിചിത്രര്‍ മനുഷ്യര്‍ ..