തന്റെ ഭരണത്തില്‍ അസംതൃപ്തരായവരെ അനുനയിപ്പിക്കാന്‍ നീറോ ചക്രവര്‍ത്തി കൊട്ടാര പൂന്തോപ്പില്‍ ഗംഭീരമായ വിരുന്ന് നടത്തിയത് നീറോയുടെ അതിഥികള്‍ എന്ന ഡോക്യുമെന്ററിയില്‍ പി. സായ്‌നാഥ് വിവരിക്കുന്നുണ്ട്. അത്രയും വലിയൊരു പൂന്തോട്ടം മുഴുവനും പ്രകാശമയമാക്കാന്‍ കണ്ടെത്തിയ പരിഹാരം, പൂന്തോട്ടത്തിനോട് ചേര്‍ന്നുള്ള കുന്നിലേക്ക് കാരാഗൃഹങ്ങളില്‍ കഴിഞ്ഞിരുന്ന തടവുകാരെ കൂട്ടത്തോടെ കൊണ്ടുവന്ന് വലിയ കമ്പുകളില്‍ കോര്‍ത്ത് തറയില്‍ കുത്തിനിര്‍ത്തി പച്ചയ്ക്ക് കത്തിക്കുക എന്നതായിരുന്നു.
എന്നാല്‍, അതിനുത്തരവിട്ട നീറോയല്ല; അത്രയും മനുഷ്യര്‍ നിന്നു കത്തുമ്പോള്‍ അതിനെതിരേ നേരിയ സ്വരം പോലും ഉയര്‍ത്താതെ, ആ വെളിച്ചത്തില്‍ കൂത്താടിയ കവികളും ബുദ്ധിജീവികളും രാഷ്ട്രീയക്കാരും ഉള്‍പ്പെട്ട ആള്‍ക്കൂട്ടത്തിന്റെ മനോനിലയാണ് അവരുടെ നിഷ്‌ക്രിയത്വവും അധികാര വിധേയത്വവുമാണ് തന്നെ വേദനിപ്പിച്ചതെന്ന് സായ്‌നാഥ് പറയുന്നു.
'രക്തസാക്ഷിയുടെ രക്തത്തേക്കാള്‍ മഹത്വമുണ്ട് പണ്ഡിതന്റെ തൂലികയിലെ മഷിക്കെന്ന് ' വായിക്കുമ്പോള്‍ അവരുടെ മുഖങ്ങളെ നമ്മള്‍ മനസുകൊണ്ടു പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരുന്നു.
സ്വേച്ഛാധിപത്യം നാക്കുനീട്ടുമ്പോള്‍ അവരുടെ വാക്കുകള്‍ തീയുണ്ടയായി പരിണമിച്ച് അതിന്റെ മസ്തകം പിളര്‍ക്കുമെന്നും കൊതിച്ചിരുന്നു.
അകലങ്ങളിലെ ശത്രുക്കളെ നോക്കി അവര്‍ വെല്ലുവിളിക്കവെ വിചാരധാരകള്‍ വികാര വിസ്‌ഫോടനങ്ങളായി, നമ്മുടെ രോമങ്ങള്‍ എഴുന്നുനിന്ന് നമസ്‌കരിച്ചു.
അതുകൊണ്ടാണ് ഫ്രഞ്ച് കോളനിയായ അല്‍ജീരിയയുടെ മോചനത്തിന് വേണ്ടി വാദിച്ചതിന് ജീന്‍പോള്‍ സാര്‍ത്രെയെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യണമെന്ന് മുറവിളി ഉയര്‍ന്നപ്പോള്‍ ' ഫ്രാന്‍സിന്റെ മനസ്സാക്ഷിയെ എങ്ങനെ തുറുങ്കിലടക്കാന്‍ കഴിയും? ' എന്ന് പ്രസിഡന്റ് സിഗോള്‍ ചോദിച്ചത്. ഫാസിസത്തോടുപോലും നന്ദി പറഞ്ഞുപോകും ഈ ഭീരുക്കളെ തുറന്നു കാണിച്ചതിന്. അവരെയല്ലോ നമ്മള്‍ മഹാധീരരെന്ന് മനസില്‍ വരിച്ചത്, ധിക്കാരികളെന്നു വാഴ്ത്തിയത്.
രക്തസാക്ഷികളായ ജ്ഞാനികളുടെ അക്ഷരാത്മാക്കള്‍ ലജ്ജിക്കുന്നുണ്ടാവും ഇവരെയോര്‍ത്ത്. ഭയം കൊണ്ടും രാജഭക്തികൊണ്ടും വായ് താഴിട്ടുപൂട്ടിയ വിദ്വാന്‍മാരെ നിങ്ങളെന്തിനാണ് ഭയപ്പെടുന്നത്? ആത്മാവില്ലാത്ത ജീവച്ഛവങ്ങളായ നിങ്ങളുടെ ശരീരം ആര്‍ക്കുവേണം?