ന്യൂഡൽഹി: റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ (RBI) പുറത്തിറക്കിയ 2023–24 വർഷത്തെ വാർഷിക റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം, ഇന്ത്യയിൽ ഇനി 2, 5, 2000 രൂപ മൂല്യമുള്ള നോട്ടുകൾ അച്ചടിക്കില്ല. കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി പുതിയ 2, 5 രൂപ നോട്ടുകൾ പുറത്തിറക്കാത്തതിനാൽ ഇത്തവണ ഔദ്യോഗികമായി അച്ചടി അവസാനിപ്പിച്ചതായി വ്യക്തമാക്കിയിരിക്കുന്നു.

2000 രൂപ നോട്ടുകൾ പ്രചാരത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുന്നു

2000 രൂപയുടെ നോട്ടുകൾക്ക് നിലവിൽ ആർബിഐ ഔദ്യോഗികമായി പിൻവലിക്കൽ നടപടി സ്വീകരിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. 2023 മെയ് 19-നാണ് അതിന്റെ ഔദ്യോഗിക പ്രഖ്യാപനം നടന്നത്. അന്ന് 2000 രൂപ നോട്ടുകളുടെ മൊത്തം മൂല്യം 3.56 ലക്ഷം കോടി രൂപയായിരുന്നു. എന്നാൽ 2025 മെയ് 31നായി എത്തിയപ്പോൾ ഇത് 6,181 കോടി രൂപയായി കുറഞ്ഞതായി ആർബിഐ വ്യക്തമാക്കുന്നു.

ഇനി ഉപയോഗിക്കാമോ?

2, 5 രൂപ നോട്ടുകൾ: പുതിയതായി അച്ചടിച്ചില്ലെങ്കിലും, നിലവിൽ കൈവശമുള്ള നോട്ടുകൾ ഉപയോഗിക്കാൻ സാധിക്കും. നിയമാനുസൃതമായവയാണ് അവ.

2000 രൂപ നോട്ടുകൾ: വ്യാപാര ഇടപാടുകൾക്കായി ഇനി ഉപയോഗിക്കാനാവില്ല. കൈവശമുള്ളത് ആർബിഐയുടെ 19 ഇഷ്യു ഓഫീസുകളിൽ സമ്മർപ്പിച്ച് മാറ്റാൻ കഴിയും അല്ലെങ്കിൽ അക്കൗണ്ടിൽ നിക്ഷേപിക്കാം.

പ്രചാരത്തിലുള്ള നോട്ടുകളുടെ അവലോകനം

 റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം 2024–25 കാലയളവിൽ ആകെ നോട്ടുകളുടെ മൂല്യത്തിൽ 6% വർദ്ധനയും അളവിൽ 5.6% വർദ്ധനയും ഉണ്ടായതായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു. നിലവിൽ പ്രചാരത്തിലുള്ള നോട്ടുകളിൽ ഏറ്റവും ഉയർന്ന വിഹിതം വഹിക്കുന്നത് 500 രൂപ നോട്ടുകളാണ് — 40.9%. പിന്നീട് 10 രൂപ നോട്ടുകൾ രണ്ടാം സ്ഥാനത്ത് — 16.4%. താഴ്ന്ന മൂല്യമുള്ള നോട്ടുകൾ (2, 5, 10, 20, 50 രൂപ) ചേർന്നത് 31.7% വിഹിതം വഹിക്കുന്നു.

 റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ പുറത്തുവിടുന്ന കറൻസിയിൽ ബാങ്ക് നോട്ടുകൾക്കൊപ്പം Central Bank Digital Currency (CBDC) എന്ന ഡിജിറ്റൽ രൂപയും നാണയങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. രാജ്യത്തെ കറൻസി ലാൻഡ്‌സ്‌ക്കേപ്പ് ശാസ്ത്രീയമായി പരിഗണിച്ചാണ് പുതിയ തീരുമാനങ്ങൾ സ്വീകരിക്കപ്പെടുന്നത്.

RBI announces it will no longer print ₹2, ₹5, and ₹2000 notes. While ₹2 and ₹5 notes remain legal tender, ₹2000 notes must be exchanged at RBI branches.