ന്യൂഡൽഹി: പഹൽഗാം ഭീകരാക്രമണത്തെ തുടർന്ന് ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മിൽ രൂക്ഷമായ സൈനിക സംഘർഷം രൂപപ്പെട്ട സാഹചര്യത്തിൽ, പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രതിരോധ സംവിധാനങ്ങൾ പരാജയപ്പെടുകയും ആഗോളതലത്തിൽ നയതന്ത്രപരമായി ഒറ്റപ്പെടുകയും ചെയ്തതിനെ തുടർന്ന്, ഗത്യന്തരമില്ലാതെ വെടിനിർത്തൽ ധാരണയിലേക്ക് എത്തിയിരിക്കുകയാണ് പാകിസ്ഥാൻ. 2025 മെയ് 10-ന് വൈകുന്നേരം 5 മണി മുതൽ കര, നാവിക, വ്യോമ മാർഗങ്ങളിലൂടെയുള്ള എല്ലാ സൈനിക നടപടികളും നിർത്തിവയ്ക്കാൻ ഇരുരാജ്യങ്ങളും തമ്മിൽ ധാരണയായി. 

പാക് അധീന കശ്മീരിലും പാക്കിസ്ഥാന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലും ഇന്ത്യ നടത്തിയ സിന്ദൂര്‍ ഓപ്പറേഷന് പിന്നാലെ ചെറുത്തുനില്‍പ്പിനായി നടത്തിയ ദുര്‍ബല ശ്രമങ്ങള്‍ കൂടി പാളിയതോടെ സൈനികമായും രാഷ്ട്രീയമായും പാക്കിസ്ഥാന്‍ തീര്‍ത്തും പ്രതിരോധത്തിലായി. ഇതിനിടെ ബലൂചിസ്ഥാന്‍ മേഖലയിലെ സംഘര്‍ഷം മൂര്‍ച്ചിക്കുകയും വിമത മുന്നേറ്റം കരുത്താര്‍ജിക്കുകയും ചെയ്തത് പാക്കിസ്ഥാനെ ആഭ്യന്തരമായും കനത്ത പ്രതിസന്ധിയിലാക്കി. ഇന്ത്യക്കെതിരെ ആക്രമണം തുടരുന്നത് സൈനികമായും നയതന്ത്രപരമായും കൂടുതല്‍ ഒറ്റപ്പെടലിലേക്ക് എത്തിക്കുമെന്ന ആശങ്ക പാക്കിസ്ഥാന്‍ ഭരണ നേതൃത്വത്തിനുണ്ടായി. ആഗോളതലത്തില്‍ തങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കാന്‍ ആരും തയാറാകാത്തതും പാക്കിസ്ഥാനെ ഇരുത്തിചിന്തിപ്പിച്ചു. ഒപ്പം ഉണ്ടാകുമെന്ന് കരുതിയ ചൈന പോലും പാക്കിസ്ഥാനെ പരസ്യമായി പിന്തുണച്ചില്ല. അമേരിക്കന്‍ ഇടപെടലിനെ തള്ളിക്കളയുന്നത് കൂടുതല്‍ ദോഷം ചെയ്യുമെന്ന തിരിച്ചറിവും പാക്കിസ്ഥാനുണ്ടായി. ജനവാസമേഖലകളിലേക്ക് നിരന്തരം ഷെല്ലാക്രമണം നടത്തിയും ഡ്രോണുകള്‍ പായിച്ചും ഇന്ത്യയ്‌ക്കെതിരെ പ്രകോപനം തുടരുന്നത് കൂടുതല്‍ അപകടത്തിലേക്ക് നീങ്ങുമെന്ന് സഊദി അറേബ്യ, ഖത്തര്‍ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങള്‍ പാക്കിസ്ഥാനെ ധരിപ്പിച്ചതായാണ് റിപ്പോര്‍ട്ട്.

പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രതിരോധ പരാജയം
ഇന്ത്യയുടെ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് മുന്നിൽ പാകിസ്ഥാന്റെ വ്യോമ പ്രതിരോധ സംവിധാനങ്ങൾ പൂർണമായി പരാജയപ്പെട്ടു. ലാഹോറിലെ ചൈനീസ് നിർമിത എച്ച്.ക്യു-9 വ്യോമ പ്രതിരോധ സംവിധാനം, സ്കാർദു, സർഗോദ, ജേക്കബാബാദ്, ബുലരാരി എന്നിവിടങ്ങളിലെ വ്യോമ താവളങ്ങൾ, 80-ലധികം ആയുധ സംവിധാനങ്ങൾ, റഡാറുകൾ എന്നിവ തകർക്കപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യയുടെ ഹാർപി ഡ്രോണുകൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രതിരോധത്തിന്റെ ദൗർബല്യം വെളിവാക്കി.

ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂറിന്റെ ഭാഗമായി ഇന്ത്യ തൊടുത്ത ഒരു മിസൈൽ പോലും തടയാൻ പാകിസ്ഥാന് കഴിഞ്ഞില്ലെന്ന് പാകിസ്ഥാൻ പൗരന്റെ സാമൂഹിക മാധ്യമ വീഡിയോയിൽ വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഇന്ത്യൻ ആക്രമണങ്ങളിൽ ജെയ്ഷെ തലവൻ മസൂദ് അസ്ഹറിന്റെ കുടുംബാംഗങ്ങളും അനുയായികളും കൊല്ലപ്പെട്ടതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ട്. പാകിസ്ഥാൻ ഇന്ത്യയുടെ സൈനിക കേന്ദ്രങ്ങൾ, വിമാനത്താവളങ്ങൾ, പവർ ഗ്രിഡുകൾ എന്നിവ ലക്ഷ്യമിട്ട് ഡ്രോണുകളും മിസൈലുകളും ഉപയോഗിച്ച് ആക്രമണം നടത്താൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും, ഇന്ത്യയുടെ എസ്-400 മിസൈൽ പ്രതിരോധ സംവിധാനവും ഇന്റഗ്രേറ്റഡ് കൗണ്ടർ യു.എ.എസ്. ഗ്രിഡും ഇവയെ നിഷ്പ്രഭമാക്കി.

ആഗോള ഒറ്റപ്പെടൽ
നയതന്ത്ര തലത്തിൽ പാകിസ്ഥാൻ ആഗോളതലത്തിൽ ഒറ്റപ്പെട്ടു. ഐക്യരാഷ്ട്ര സുരക്ഷാ കൗൺസിലിന്റെ അനൗപചാരിക യോഗത്തിൽ പഹൽഗാം ആക്രമണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പാകിസ്ഥാനെതിരെ അംഗരാജ്യങ്ങൾ രൂക്ഷമായ ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു. ആക്രമണത്തിന്റെ ഉത്തരവാദികളെ നിയമത്തിന് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരണമെന്നും, ഇന്ത്യയുമായി ഉഭയകക്ഷി ചർച്ചകൾ വഴി വിഷയം പരിഹരിക്കണമെന്നും അംഗരാജ്യങ്ങൾ നിർദ്ദേശിച്ചു.

പാകിസ്ഥാൻ തങ്ങളുടെ വ്യോമ പ്രതിരോധ വിജയങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യാജ പ്രചാരണങ്ങൾ നടത്തിയെങ്കിലും, ഇന്ത്യൻ യുദ്ധവിമാനങ്ങൾ വെടിവെച്ചിട്ടെന്ന അവകാശവാദത്തിന് തെളിവ് നൽകാൻ പാകിസ്ഥാൻ പ്രതിരോധ മന്ത്രി ഖ്വാജാ ആസിഫിന് കഴിഞ്ഞില്ല. അന്താരാഷ്ട്ര മാധ്യമമായ സിഎൻഎന്നിന് നൽകിയ അഭിമുഖത്തിൽ, തെളിവുകൾ സാമൂഹിക മാധ്യമങ്ങളിൽ ഉണ്ടെന്ന വിചിത്രമായ മറുപടിയാണ് അദ്ദേഹം നൽകിയത്, ഇത് വ്യാപക പരിഹാസത്തിന് ഇടയാക്കി.

പാകിസ്ഥാന്റെ ആഭ്യന്തര പ്രതിസന്ധി
സൈനിക പരാജയങ്ങൾക്ക് പുറമെ, പാകിസ്ഥാനിൽ ആഭ്യന്തര അസ്ഥിരതയും ഉടലെടുത്തു. പാക് സൈനിക മേധാവി ജനറൽ അസിം മുനീറിനെ സൈന്യം കസ്റ്റഡിയിൽ എടുത്തുവെന്നും, ജനറൽ ഷാഹിർ ഷംഷാദ് മിർസ പുതിയ മേധാവിയായി അധികാരമേറ്റുവെന്നും റിപ്പോർട്ടുകൾ പുറത്തുവന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ആക്രമണങ്ങളിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട ഭീകരവാദികളുടെ സംസ്കാര ചടങ്ങുകളിൽ പാക് സൈനിക ഉദ്യോഗസ്ഥർ പങ്കെടുത്തത്, പാക് സൈന്യവും ഭീകരവാദവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം വീണ്ടും തുറന്നുകാട്ടി.

വെടിനിർത്തലിലേക്കുള്ള പാത
ഇന്ത്യയുടെ തുടർച്ചയായ സൈനിക-നയതന്ത്ര മുന്നേറ്റങ്ങൾ, പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രതിരോധ പരാജയം, ആഭ്യന്തര-അന്താരാഷ്ട്ര സമ്മർദ്ദങ്ങൾ എന്നിവ പാകിസ്ഥാനെ വെടിനിർത്തൽ ധാരണയിലേക്ക് നിർബന്ധിതമാക്കി. 

ഇന്ത്യയുടെ നിലപാട്
ഇന്ത്യൻ സൈന്യം, വെടിനിർത്തൽ ധാരണ പാലിക്കുമെങ്കിലും, രാഷ്ട്രത്തിന്റെ പരമാധികാരവും അഖണ്ഡതയും സംരക്ഷിക്കാൻ എപ്പോഴും സജ്ജമാണെന്ന് വ്യക്തമാക്കി. “പാകിസ്ഥാന്റെ ഓരോ പ്രകോപനത്തിനും ശക്തമായ മറുപടി ലഭിച്ചു. ഭാവിയിൽ എന്തെങ്കിലും തെറ്റായ നീക്കം ഉണ്ടായാൽ, നിർണായകമായ പ്രതികരണം ഉണ്ടാകും,” കേണൽ സോഫിയ ഖുറേഷി പ്രസ് കോൺഫറൻസിൽ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.

പഹൽഗാം ഭീകരാക്രമണത്തിന് ശേഷം, ഇന്ത്യയുടെ കൃത്യവും ശക്തവുമായ സൈനിക-നയതന്ത്ര നീക്കങ്ങൾ പാകിസ്ഥാനെ പ്രതിരോധ-നയതന്ത്ര-സാമ്പത്തിക തലങ്ങളിൽ ദുർബലമാക്കി. ആഗോള സമൂഹത്തിന്റെ പിന്തുണ ഇന്ത്യക്ക് ലഭിച്ചപ്പോൾ, പാകിസ്ഥാൻ ആഭ്യന്തര-അന്താരാഷ്ട്ര പ്രതിസന്ധികളിൽ കുടുങ്ങി. വെടിനിർത്തൽ ധാരണ ഒരു താൽക്കാലിക ആശ്വാസം നൽകുമെങ്കിലും, ഇന്ത്യ-പാക് ബന്ധത്തിലെ അടിസ്ഥാന പ്രശ്നങ്ങൾ, പ്രത്യേകിച്ച് ഭീകരവാദവും ജല വിഭവങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങൾ, ഭാവിയിൽ വീണ്ടും സംഘർഷങ്ങൾക്ക് വഴിവെക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.