പഹൽഗാം ഭീകരാക്രമണത്തെ തുടര്‍ന്നുണ്ടായ ഇന്ത്യ-പാകിസ്ഥാൻ സംഘർഷത്തിൽ പാകിസ്ഥാന്റെ പരമ്പരാഗത സഖ്യകക്ഷിയായ ചൈന സ്വീകരിച്ച ശ്രദ്ധേയമായ മൗനവും നിഷ്പക്ഷ നിലപാടും ലോകരാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ ചർച്ചയാണ്. ഈ "തന്ത്രപരമായ മൗനത്തിന്" പിന്നിൽ ചൈനക്ക് കൃത്യമായ ലക്ഷ്യങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. ഇന്ത്യ-പാക് സംഘർഷത്തിൽ ചൈന എങ്ങനെ തങ്ങളുടെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിച്ചു, വിരലോടിക്കാം.

2025 മേയ് 7-ന് ജമ്മു കശ്മീരിലെ പഹൽഗാമിൽ നടന്ന ഭീകരാക്രമണത്തെ തുടർന്നാണ് ഇന്ത്യയും പാകിസ്ഥാനും തമ്മിൽ വീണ്ടും സൈനിക സംഘർഷം ഉടലെടുത്തത്. ഈ ആക്രമണത്തിന് മറുപടിയായി ഇന്ത്യ പാകിസ്ഥാനിലെ ഒമ്പത് ഭീകരകേന്ദ്രങ്ങൾ ലക്ഷ്യമിട്ട് 'ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂർ' എന്ന സൈനിക നടപടി ആരംഭിച്ചു. ഈ പ്രത്യാക്രമണത്തിൽ ലഷ്കർ-ഇ-തയിബ, ജയ്ഷെ ഭീകര സംഘടനകളുമായി ബന്ധമുള്ള അഞ്ച് പ്രധാന ഭീകരർ ഉൾപ്പെടെ 30-ലേറെ പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടതായി റിപ്പോർട്ടുകളുണ്ട്. ഇന്ത്യയുടെ നടപടിക്ക് തിരിച്ചടിയായി പാകിസ്ഥാൻ തുർക്കി നിർമ്മിത സോംഗർ ഡ്രോണുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ആക്രമണം നടത്തിയെങ്കിലും, ഇന്ത്യയുടെ എസ്-400, ആകാശ് മിസൈൽ പ്രതിരോധ സംവിധാനങ്ങൾ അവയെ വിജയകരമായി തടഞ്ഞു.

ഈ സംഘർഷാവസ്ഥയിൽ, പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രധാന സഖ്യകക്ഷികളായ തുർക്കിയും അസർബൈജാനും അവർക്ക് പരസ്യ പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിക്കുകയും സൈനിക സഹായം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ, ലോകത്തെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട്, പാകിസ്ഥാന്റെ 'എല്ലാ കാലാവസ്ഥയിലുമുള്ള സുഹൃത്ത്' എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ചൈന, ഒരു നിഷ്പക്ഷ നിലപാടാണ് സ്വീകരിച്ചത്. ചൈനയുടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം ഭീകരവാദത്തെ അപലപിക്കുകയും ഇരു രാജ്യങ്ങളോടും സംയമനം പാലിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഈ 'തന്ത്രപരമായ മൗനത്തിന്' പിന്നിൽ ചൈനയുടെ വ്യക്തമായ താൽപ്പര്യങ്ങളും കണക്കുകൂട്ടലുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.

ചൈനയുടെ തന്ത്രപരമായ മൗനത്തിന് പിന്നിലെ കാരണങ്ങൾ
സാമ്പത്തിക താൽപ്പര്യങ്ങൾ: ചൈനയ്ക്ക് ഇന്ത്യയുമായും പാകിസ്ഥാനുമായും ശക്തമായ സാമ്പത്തിക ബന്ധങ്ങളുണ്ട്. 2024-ൽ ഇന്ത്യ-ചൈന വ്യാപാരം 136.24 ബില്യൺ ഡോളറിലെത്തിയിരുന്നു. ഇതിൽ 100 ബില്യൺ ഡോളറിലധികം ചൈനയിൽ നിന്നുള്ള ഇന്ത്യയുടെ ഇറക്കുമതിയാണ്. ഇലക്ട്രോണിക്സ്, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസ് തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ ഇത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. അതേസമയം, ചൈന-പാകിസ്ഥാൻ സാമ്പത്തിക ഇടനാഴി (CPEC), ചൈനയുടെ അഭിമാനകരമായ ബെൽറ്റ് ആൻഡ് റോഡ് ഇനിഷ്യേറ്റീവിന്റെ (BRI) ഭാഗമാണ്. 

ഏകദേശം 62 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ ഈ പദ്ധതി ചൈനയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ പ്രവിശ്യകളിൽ നിന്ന് പാകിസ്ഥാനിലെ ഗ്വാദർ തുറമുഖം വഴി പശ്ചിമേഷ്യൻ, ആഫ്രിക്കൻ വിപണികളിലേക്കുള്ള ചൈനയുടെ പ്രവേശനം സുഗമമാക്കുന്നു. ഈ രണ്ട് പ്രധാന സാമ്പത്തിക താൽപ്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാൻ, ചൈനയ്ക്ക് ഏതെങ്കിലും ഒരു വശത്തേക്ക് ചായാൻ സാധിക്കുമായിരുന്നില്ല. ഇന്ത്യയുമായുള്ള വ്യാപാരം തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നത് ചൈനയുടെ സാമ്പത്തിക ഘടനയ്ക്ക് ദോഷം ചെയ്യും, അതേസമയം ചൈനയുടെ CPEC ഇടനാഴി പാകിസ്ഥാനുമായുള്ള ബന്ധത്തിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ആഗോള വിപണിയിലെ  അവിഭാജ്യ ഘടകമാണ്.

ആഗോള പ്രതിച്ഛായയും ഉത്തരവാദിത്തവും: ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ സുരക്ഷാ കൗൺസിലിലെ സ്ഥിരാംഗം എന്ന നിലയിൽ, ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള ഒരു ആഗോള ശക്തിയായി തങ്ങളുടെ പ്രതിച്ഛായ നിലനിർത്താൻ ചൈന ശ്രമിക്കുന്നു എന്ന് തന്നെ വേണം പറയാൻ. ഭീകരവാദത്തിനെതിരെ നിലകൊള്ളുന്നുവെന്ന് ലോകത്തെ ബോധ്യപ്പെടുത്തേണ്ടത് ചൈനയുടെ ഒരു ആവശ്യമാണ്. 2019-ലെ പുൽവാമ ആക്രമണത്തിന് ശേഷം, ആഗോള സമ്മർദ്ദത്തെത്തുടർന്ന് ജയ്ഷെ നേതാവ് മസൂദ് അസ്ഹറിനെ യുഎൻ ആഗോള ഭീകരപട്ടികയിൽ ഉൾപ്പെടുത്താൻ ചൈന അനുവദിച്ചത് ഇതിന് ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. 2025-ലെ സംഘർഷത്തിൽ ഭീകരവാദത്തെ അപലപിച്ച് പ്രസ്താവനയിറക്കിയതിലൂടെ ചൈന തങ്ങളുടെ ആഗോള ഉത്തരവാദിത്തം നിറവേറ്റുന്നതായും അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തിന്റെ പിന്തുണ നിലനിർത്തുന്നതായുമുള്ള മനോഭാവമാണ് പ്രകടിപ്പിക്കുന്നത്.

നയതന്ത്രപരമായ സന്തുലനം: പാകിസ്ഥാനുമായുള്ള 'എല്ലാ കാലാവസ്ഥയിലുമുള്ള സൗഹൃദം' നിലനിർത്തുന്നതിനോടൊപ്പം തന്നെ, ഇന്ത്യയുമായുള്ള അതിർത്തി തർക്കങ്ങൾ (പ്രത്യേകിച്ച് 2020-ലെ ലഡാക്കിലെ ഗൽവാൻ സംഘർഷത്തിന് ശേഷം) ചൈനയെ അതീവ ജാഗ്രതയോടെ നീങ്ങാൻ പ്രേരിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ഇന്ത്യയെ നേരിട്ട് പ്രകോപിപ്പിക്കുന്നത് ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള അതിർത്തിയിൽ പുതിയ സംഘർഷങ്ങൾക്ക് വഴിതെളിയിക്കാം, ഇത് ചൈനയുടെ നിലവിലെ താൽപ്പര്യങ്ങൾക്ക് ദോഷകരമാണ്. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, പാകിസ്ഥാന് പരസ്യമായ സൈനിക പിന്തുണ നൽകാതിരുന്നത്, തുർക്കി, അസർബൈജാൻ പോലുള്ള മറ്റ് രാജ്യങ്ങളെ മുൻനിരയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരാൻ ചൈനയ്ക്ക് അവസരം നൽകി. ഇത് സ്വയം ഒരു 'നിഷ്പക്ഷ' മധ്യസ്ഥന്റെയോ നിരീക്ഷകന്റെയോ വേഷം കൈക്കൊള്ളാൻ ചൈനയെ സഹായിച്ചു. ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങൾ സംഘർഷത്തിൽ സ്വീകരിച്ച മധ്യസ്ഥ നിലപാടിനോട് യോജിക്കുന്ന സമീപനമായിരുന്നു ഇത്.

2025-ലെ ഇന്ത്യ-പാകിസ്ഥാൻ സംഘർഷത്തിൽ ചൈനയുടെ തന്ത്രപരമായ മൗനം അതിന്റെ സാമ്പത്തിക, നയതന്ത്ര, പ്രാദേശിക താൽപ്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള ഒരു സൂക്ഷ്മമായ നീക്കമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയുമായുള്ള വലിയ വ്യാപാര ബന്ധങ്ങൾക്കും CPEC പദ്ധതിക്കും കോട്ടം തട്ടാതെ, ആഗോള ശക്തിയെന്ന നിലയിൽ തങ്ങളുടെ പ്രതിച്ഛായ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ ചൈനയ്ക്ക് സാധിച്ചു. തുർക്കിയെ മുൻനിരയിൽ നിർത്തിക്കൊണ്ട് ഒരു 'പ്രോക്സി' തന്ത്രം ഫലപ്രദമായി ഉപയോഗിക്കാൻ ചൈനയ്ക്ക് കഴിഞ്ഞു, ഇത് ഇന്ത്യയുമായുള്ള നേരിട്ടുള്ള സംഘർഷം ഒഴിവാക്കാൻ സഹായിച്ചു. എന്നാൽ, ഈ മൗനം പാകിസ്ഥാനുമായുള്ള 'എല്ലാ കാലാവസ്ഥയിലുമുള്ള സൗഹൃദം' എന്ന പ്രഖ്യാപനത്തിന് ഒരു വെല്ലുവിളിയായി ചിലർ കണ്ടേക്കാം.