ചിംഗ്ഡോ, ചൈന: ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന (SCO) പ്രതിരോധ മന്ത്രിമാരുടെ യോഗത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ ശക്തമായ നിലപാടിനെ തുടർന്ന് സംയുക്ത പ്രസ്താവന പുറപ്പെടുവിക്കുന്നത് റദ്ദാക്കി. ജമ്മു കശ്മീരിലെ പഹൽഗാം ഭീകരാക്രമണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശം പ്രമേയത്തിൽ ഒഴിവാക്കിയതിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് ഇന്ത്യൻ പ്രതിരോധ മന്ത്രി രാജ്‌നാഥ് സിംഗ് ഒപ്പിടാൻ വിസമ്മതിച്ചു. ഏപ്രിൽ 22-ന് പഹൽഗാമിൽ 26 നിരപരാധികളെ, ഒരു നേപ്പാളി പൗരനടക്കം, മതപരമായ വിവേചനത്തോടെ കൊലപ്പെടുത്തിയ ഭീകരാക്രമണം, ലഷ്കർ-ഇ-തൊയ്ബയുടെ പ്രോക്സിയായ 'ദി റെസിസ്റ്റൻസ് ഫ്രണ്ട്' (TRF) നടത്തിയതാണ്. എന്നാൽ, പ്രമേയത്തിൽ ഈ ആക്രമണത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു വാക്കുപോലും പരാമർശിക്കാതെ, പാകിസ്ഥാനിലെ ബലൂചിസ്ഥാനിലെ സംഭവങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തിയതാണ് ഇന്ത്യയുടെ എതിർപ്പിന് കാരണമായത്.

ഇന്ത്യയുടെ ശക്തമായ നിലപാട്

ചൈനയിലെ ചിംഗ്ഡോയിൽ ജൂൺ 25-26 തീയതികളിൽ നടന്ന ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന പ്രതിരോധ മന്ത്രിമാരുടെ യോഗത്തിൽ, തീവ്രവാദവും പ്രാദേശിക സുരക്ഷയും ചർച്ച ചെയ്തിരുന്നു. യോഗത്തിൽ, പാകിസ്ഥാൻ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന തീവ്രവാദത്തിനെതിരെ ഇന്ത്യ ശക്തമായ നിലപാട് സ്വീകരിച്ചു. "തീവ്രവാദം ഒരു രാഷ്ട്രനയമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ചില രാജ്യങ്ങൾ ഭീകരർക്ക് സുരക്ഷിത താവളം നൽകുന്നു. ഇത്തരം ഇരട്ടത്താപ്പിന് ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന-യിൽ സ്ഥാനമില്ല," എന്ന് രാജ്‌നാഥ് സിംഗ്, പാകിസ്ഥാനെ ലക്ഷ്യമിട്ട്, പാക് പ്രതിരോധ മന്ത്രി ഖ്വാജാ ആസിഫിന്റെ സാന്നിധ്യത്തിൽ വ്യക്തമാക്കി.

പഹൽഗാം ആക്രമണത്തിന് മറുപടിയായി, 2025 മെയ് 7-ന് ഇന്ത്യ നടത്തിയ 'ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂർ' പാകിസ്ഥാനിലെ ഒമ്പത് തീവ്രവാദ ക്യാമ്പുകൾ തകർത്തു. "തീവ്രവാദ കേന്ദ്രങ്ങൾ ഇനി സുരക്ഷിതമല്ല. ആവശ്യമെങ്കിൽ ഇനിയും അത്തരം കേന്ദ്രങ്ങൾ തകർക്കാൻ ഇന്ത്യ മടിക്കില്ല," എന്ന് രാജ്‌നാഥ് സിംഗ് യോഗത്തിൽ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യയുടെ 'സീറോ ടോളറൻസ്' നയം ഊർജ്ജിതമായി മുന്നോട്ടുകൊണ്ടുപോകുമെന്നും, തീവ്രവാദത്തിന്റെ പ്രേരകർ, സംഘാടകർ, ധനസഹായികൾ, പിന്തുണക്കാർ എന്നിവരെ നീതിക്ക് മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരണമെന്നും അദ്ദേഹം ആവശ്യപ്പെട്ടു.

ചൈന-പാക് ധാരണയ്ക്ക് തിരിച്ചടി

പ്രമേയത്തിൽ പഹൽഗാം ആക്രമണം ഒഴിവാക്കിയതിന് പിന്നിൽ ചൈനയുടെയും പാകിസ്ഥാന്റെയും ധാരണയാണെന്നാണ് സൂചന. ബലൂചിസ്ഥാനിലെ അശാന്തിയിൽ ഇന്ത്യയെ കുറ്റപ്പെടുത്താനുള്ള പാകിസ്ഥാന്റെ ശ്രമത്തെ ചൈന പിന്തുണച്ചതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ പറയുന്നു. എന്നാൽ, ഇന്ത്യ ഇത് ശക്തമായി എതിർത്തതോടെ, സംയുക്ത പ്രസ്താവന പുറപ്പെടുവിക്കാനുള്ള നീക്കം പാളി. "പഹൽഗാമിലെ ഭീകരാക്രമണത്തെക്കുറിച്ച് ഒരു പരാമർശവുമില്ലാത്ത പ്രമേയം ഇന്ത്യയുടെ തീവ്രവാദ വിരുദ്ധ നിലപാടിനെ ദുർബലപ്പെടുത്തുന്നതാണ്," എന്ന് വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയ വക്താവ് രൺധീർ ജയ്സ്വാൾ വ്യക്തമാക്കി.

ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന-യുടെ പശ്ചാത്തലവും ഇന്ത്യയുടെ നിലപാടും

2001-ൽ സ്ഥാപിതമായ ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന, പ്രാദേശിക സുരക്ഷ, സ്ഥിരത, സഹകരണം എന്നിവ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനയാണ്. ഇന്ത്യ, ചൈന, റഷ്യ, പാകിസ്ഥാൻ, കസാഖ്സ്ഥാൻ, കിർഗിസ്ഥാൻ, താജിക്കിസ്ഥാൻ, ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ, ഇറാൻ, ബെലാറസ് എന്നിവയാണ് പത്ത് അംഗരാജ്യങ്ങൾ. 2025-ൽ ചൈനയാണ് ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന-യുടെ അധ്യക്ഷ പദവി വഹിക്കുന്നത്, 'ഷാങ്ഹായ് സ്പിരിറ്റ്: ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന ഓൺ ദി മൂവ്' എന്നതാണ് തീം.

ഇന്ത്യ 2017 മുതൽ ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന-യുടെ പൂർണാംഗമാണ്, 2023-ൽ അധ്യക്ഷ പദവി വഹിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ, ചൈനയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടക്കുന്ന ഈ യോഗത്തിൽ, പാകിസ്ഥാന്റെ തീവ്രവാദ പിന്തുണയെ മറച്ചുവെക്കാനുള്ള ശ്രമത്തെ ഇന്ത്യ തുറന്നുകാട്ടി. "തീവ്രവാദവും സമാധാനവും ഒരുമിച്ച് നിലനിൽക്കില്ല. ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന അംഗരാജ്യങ്ങൾ ഒറ്റക്കെട്ടായി തീവ്രവാദത്തെ എതിർക്കണം," എന്ന് രാജ്‌നാഥ് സിംഗ് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.

രാജ്‌നാഥ് സിംഗിന്റെ ചൈന സന്ദർശനം

2020-ലെ ഗാൽവാൻ സംഘർഷത്തിന് ശേഷം ഇന്ത്യൻ പ്രതിരോധ മന്ത്രി ആദ്യമായാണ് ചൈന സന്ദർശിക്കുന്നത്. യോഗത്തിന് മുമ്പ്, ചൈനീസ് പ്രതിരോധ മന്ത്രി ഡോംഗ് ജുൻ, പാകിസ്ഥാൻ പ്രതിരോധ മന്ത്രി ഖ്വാജാ ആസിഫ് ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരുമായി രാജ്‌നാഥ് സിംഗ് ഗ്രൂപ്പ് ഫോട്ടോയ്ക്ക് പോസ് ചെയ്തു. എന്നാൽ, പാക് മന്ത്രിയുമായി ഒരു വാക്കുപോലും കൈമാറിയില്ല, ഇത് ഇന്ത്യയുടെ ശക്തമായ നിലപാടിന്റെ പ്രതിഫലനമായി.

ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂർ: ഇന്ത്യയുടെ തീവ്രവാദ വിരുദ്ധ നടപടി

പഹൽഗാം ആക്രമണത്തിന് മറുപടിയായി, ഇന്ത്യ 2025 മെയ് 7-ന് 'ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂർ' നടത്തി, പാകിസ്ഥാൻ അധിനിവേശ കശ്മീരിലെ തീവ്രവാദ ക്യാമ്പുകൾ തകർത്തു. "ഈ ആക്രമണം ലഷ്കർ-ഇ-തൊയ്ബയുടെ മുൻകാല ആക്രമണങ്ങളുടെ രീതിയുമായി സമാനമാണ്. തീവ്രവാദത്തിനെതിരെ സ്വയം പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ അവകാശം ഞങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു," എന്ന് രാജ്‌നാഥ് സിംഗ് ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന യോഗത്തിൽ വ്യക്തമാക്കി.

ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന-യുടെ വിശ്വാസ്യതയ്ക്ക് മങ്ങൽ

ഇന്ത്യയുടെ ഈ നിലപാട് ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന-യുടെ വിശ്വാസ്യതയ്ക്ക് തിരിച്ചടിയായി. ചൈന-പാകിസ്ഥാൻ തന്ത്രത്തെ തടഞ്ഞതോടെ, ഷാങ്ഹായ് സഹകരണ സംഘടന-നെ ഒരു ഏകീകൃത പ്രാദേശിക ശക്തിയായി അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള ചൈനയുടെ ശ്രമം പരാജയപ്പെട്ടു. "ഇന്ത്യ ഒരു അംഗമാണ്, പക്ഷേ ആർക്കും കീഴടങ്ങില്ല," എന്ന് രാജ്‌നാഥ് സിംഗിന്റെ നിലപാട് വ്യക്തമാക്കുന്നു.

India’s objection led to the cancellation of a joint statement at the Shanghai Cooperation Organization (SCO) meeting in Qingdao, China, due to the omission of the Pahalgam terror attack in the anti-terrorism resolution. Defence Minister Rajnath Singh refused to sign, expressing strong dissatisfaction over the exclusion of the April 22, 2025, attack in Jammu & Kashmir, which killed 26 civilians, including a Nepali citizen. Singh condemned Pakistan-sponsored terrorism, highlighting Operation Sindoor’s success in destroying nine terror camps. He warned of further action against terror hubs. The resolution’s mention of Balochistan but not Pahalgam suggested a China-Pakistan understanding, which India’s stance derailed.